#ເອົາຊະນະໂຕເອງນັ້ນຍາກກວ່າປີນພູເຂົາເອເວີເລດ
ການທີ່ເຮົາຕັ້ງເປົ້າໜາຍວ່າ ຈະເຮັດສິ່ງໃດສິ່ງໜຶ່ງນັ້ນມັນມັກຈະມີອຸປະສັກຕະຫຼອດ ສ່ວນຜູ້ທີ່ໂຊກດີ ກໍຈະເດີນທາງສະດວກ ສຳເລັດແບບງ່າຍໆ ແຕ່ສຳລັບຄົນທີ່ໂຊກບໍ່ດີ ມັກມີອຸປະສັກຕະຫຼອດ ມັນມັກເກີດແບບເຮົາບໍ່ໄດ້ຕັ້ງໂຕ ມັນເຮັດໃຫ້ເຮົາ ຮູ້ສຶກວ່າ ມັນແມ່ນມໍລະສຸມຫຍັງຂອງຊີວິດນໍຄື ມາເຮັດໃຫ້ເກີດແບບນີ້! ບາງຄົນກໍ່ຜ່ານມັນໄປໄດ້ ບາງຄົນກໍ່ຜ່ານໄປບໍ່ໄດ້! ສິ່ງທີ່ພາໃຫ້ເຮັດທຸກຢ່າງສຳເລັດ ນັ້ນຄື "ເຮົາໄດ້ເອົາຊະນະໂຕເອງໄດ້ແລ້ວ" ມັນຈະເຮັດໃຫ້ທຸກຢ່າງນັ້ນງາຍຂື້ນ ແລ້ວເປັນຫຍັງ? ຈິ່ງສາມາດເອົາຊະນະໂຕເອງໄດ້ ແລ້ວເຮົາສາມາດເຮັດໃຫ້ ມັນງາຍຂື້ນໄດ້ແນວໃດ? ຄົນເຮົາກ່ອນຈະເລີ່ມເຮັດຫຍັງ ຈະມີຄວາມຄິດດີໆສະເໝີແຕ່ ຄວາມຄິດນັ້ນຖືກຂ້າດ້ວຍ ຄໍາວ່າ "ຖ້າ" ຖ້າຂ້ອຍມີເງິນຂ້ອຍຈະເຮັດ..... , ຖ້າຂ້ອຍມີລົດຂ້ອຍຈະໄປ ......, ຖ້າຂ້ອຍມີເສັ້ນສາຍໃຫຍ່ໆ ຂ້ອຍຈະ ......., ເມື່ອຄວາມຝັນໄດ້ເລີ່ມຕົ້ນຂື້ນແລ້ວຈົບລົງທີ່ຄຳວ່າ " ຖ້າ " ສະແດງວ່າ ຝັນອັນສວຍງາມຂອງເຮົາ ໄດ້ຖືກ "ຖ້າ" ຂ້າຖິ້ມແລ້ວ ມັນ ລົ້ມໂຫຼວຕັ້ງແຕ່ຍັງບໍ່ທັນເລີ່ມ ດ້ວຍຊໍ້າ ສິ່ງທີ່ສຳຄັນແມ່ນ ການຫາຄວາມຮູ້ ການຊອກຫາຊອງທາງ ການສຶກສາໃນສິ່ງທີ່ເຮົາຢາກເຮັດ ວ່າມັນເລິ່ມໄດ້ງ່າຍທີ່ສຸດໃນແບບຂອງເຮົາໃດແນວໃດ ສິ່ງທີ່ເໝາະກັບເຮົາທີ່ສຸດ ມັນເປັນສິ່ງທີ່ປະເສີດ ສິ່ງທີ່ສຳຄັນທີ່ຢາກບອກຄື ເຮົາຕ້ອງຫາຈຸດເລີ່ມຕົ້ນມັນໃຫ້ໄດ້ ໃນແບບຂອງເຮົາ ໃຫ້ເໝາະກັບເຮົາທີ່ສຸດ ລະເຮົາຈະສາມາດ ເລີ່ມຕົ້ນຝັນໄດ້ ໂດຍປາສະຈາກ ຄຳວ່າ "ຖ້າ" ສະຫຼຸບຄື ຕ້ອງຂ້າ "ຖ້າ" ຖີ້ມກ່ອນທີ່ " ຖ້າ" ຈະຂ້າຄວາມຝັນຂອງເຮົາ !. ຍັງມີອີກບັນຫາໜຶ່ງທີ່ສໍາຄັນ ກໍຄື "ມັນຍາກນະ ເຮົາຄືສິເຮັດບໍ່ໄດ້ດອກ ເຮົາອາຍນະ ເຮົາບໍ່ກາດອກ" "ຄວາມຢ້ານ ກັບ ຄວາມອາຍມັນມາຄູ່ກັນ" ການໃຫ້ກຽດໂຕເອງເປັນສິ່ງທີ່ສຳຄັນ ເຮົາຕ້ອງປະເຊີນໜ້າ ເຮົາຕ້ອງຫັນໜ້າສູ້ມັນໃຫ້ໄດ້ ບໍ່ມີໃຜຈະເກັ່ງມາແຕ່ເກີດ ແລະ ບໍ່ມີຫຍັງທີ່ຄົນເຮົາຈະເຮັດບໍ່ໄດ້ "ຄວາມຢານກັບຄວາມອາຍ "ມັນຢູ່ຄູ່ທຸກຄົນ ມັນບໍ່ແມ່ນຄວາມຜິດຂອງເຮົາດອກທີ່ເຮົາຈະຢານໃນສິ່ງທີ່ແນມບໍ່ເຫັນ ແລະ ທີ່ຈະອາຍເວລາເຮົາເຮັດຕ່າງຄົນອື່ນ ເພາະມັນເປັນສິ່ງທີ່ຖ່າຍທອດມາຈາກພັນທຸກຳ ມາຈາກການບົ່ມສອນຂອງຜູ້ປົກຄອງ ຄື "ຢ້ານເດີ້ບໍ່ເຮັດເດີ້ ໂຕໆຫັນຢ້ານລູກຢ້ານ ເຫັນບໍ່ໃຜບໍ່ຟັງຄວາມຜີສິ ມາເອົາເດີ.... ເຮັດຫຍັງຕ່າງໝູ່ແທ່ລູກ ອ້າຍເພີ່ນນະ ເບິ່ງແມະເຮັດຈັ່ງຊີ້ບໍ່ອາຍຫວາ ......" ສິ່ງເຫຼົ່ານັ້ນມັນໄດ້ຝັງຄວາມຢານ ແລະ ຄວາມອາຍ ມາແຕ່ເກີດ ທາງອອກຂອງມັນແມ່ນ ເຮົາຕ້ອງມີກຳລັງໃຈທີ່ເຂັ້ມແຂງ ບອກໂຕເອງວ່າ ສິ່ງນີ້ແຫຼະເປັນສິ່ງທີ່ເຮົາຕ້ອງການ ເຮົາຊອກຫາມາທັງຊີວິດ ເຮົາຈະເຮັດ ເຮົາຕ້ອງເຮັດໄດ້ ເຮົາບໍ່ອາຍດອກ ມັນໜ້າອ້າຍຫຼາຍກວ່າຖ້າເຮົາບໍ່ໄດ້ລົງມືເຮັດ ເຮົາຕ້ອງກ້າສູ້ກ້າເຮັດ ຫຼື ອີກແງ່ໜຶ່ງແມ່ນ ທ້າພິສູດມັນ ໃຊ້ວີທະຍາສາດເປັນຕົວຊ່ວຍຝັກດັນ ຫາຄວາມຮູ້ ຫາຂໍ້ມູນ ຫາຊ່ອງທາງ ແລ້ວ ລົງມືເລີ່ມຕົ້ນເຮັດ ຄ່ອຍໆ ເຮັດ ທຳຄວາມເຂົ້າໃຈ ໃນທັດສະນະ ແລະ ພຶດຕິກຳ ຂອງມັນ ຮຽນຮູ້ມັນ ຄືກັບມັນເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຮ່າງກາຍເຮົາ ເຮັດຊໍ້າໄປຊໍ້າມາ ຈົນເກີດຄວາມຊໍານານ ແລ້ວ ຄວາມສຳເລັດ ມັນຈະເປັນຂອງເຮົາ ! ຄວາມຝັນອັນຍິ່ງໃຫຍ່ ມັກຈະສຳເລັດຈາກກ້າວທຳອິດທີ່ໜັກແໜນສະເໜີ ຈົງເລີ່ມມັນແຕ່ ວິນາທີນີ້ ກ່ອນທີ່ຈະບໍ່ມີໂອກາດ ຄົນເຮົາຮູ້ມື້ເກີດ ແຕ່ບໍ່ຮູ້ມື້ຕາຍ ເຮັດສະກ່ອນທີ່ເຮົາຈະຕາຍ ໂດຍທີ່ບໍ່ໄດ້ເຮັດຕາມຝັນ!
ການທີ່ເຮົາຕັ້ງເປົ້າໜາຍວ່າ ຈະເຮັດສິ່ງໃດສິ່ງໜຶ່ງນັ້ນມັນມັກຈະມີອຸປະສັກຕະຫຼອດ ສ່ວນຜູ້ທີ່ໂຊກດີ ກໍຈະເດີນທາງສະດວກ ສຳເລັດແບບງ່າຍໆ ແຕ່ສຳລັບຄົນທີ່ໂຊກບໍ່ດີ ມັກມີອຸປະສັກຕະຫຼອດ ມັນມັກເກີດແບບເຮົາບໍ່ໄດ້ຕັ້ງໂຕ ມັນເຮັດໃຫ້ເຮົາ ຮູ້ສຶກວ່າ ມັນແມ່ນມໍລະສຸມຫຍັງຂອງຊີວິດນໍຄື ມາເຮັດໃຫ້ເກີດແບບນີ້! ບາງຄົນກໍ່ຜ່ານມັນໄປໄດ້ ບາງຄົນກໍ່ຜ່ານໄປບໍ່ໄດ້! ສິ່ງທີ່ພາໃຫ້ເຮັດທຸກຢ່າງສຳເລັດ ນັ້ນຄື "ເຮົາໄດ້ເອົາຊະນະໂຕເອງໄດ້ແລ້ວ" ມັນຈະເຮັດໃຫ້ທຸກຢ່າງນັ້ນງາຍຂື້ນ ແລ້ວເປັນຫຍັງ? ຈິ່ງສາມາດເອົາຊະນະໂຕເອງໄດ້ ແລ້ວເຮົາສາມາດເຮັດໃຫ້ ມັນງາຍຂື້ນໄດ້ແນວໃດ? ຄົນເຮົາກ່ອນຈະເລີ່ມເຮັດຫຍັງ ຈະມີຄວາມຄິດດີໆສະເໝີແຕ່ ຄວາມຄິດນັ້ນຖືກຂ້າດ້ວຍ ຄໍາວ່າ "ຖ້າ" ຖ້າຂ້ອຍມີເງິນຂ້ອຍຈະເຮັດ..... , ຖ້າຂ້ອຍມີລົດຂ້ອຍຈະໄປ ......, ຖ້າຂ້ອຍມີເສັ້ນສາຍໃຫຍ່ໆ ຂ້ອຍຈະ ......., ເມື່ອຄວາມຝັນໄດ້ເລີ່ມຕົ້ນຂື້ນແລ້ວຈົບລົງທີ່ຄຳວ່າ " ຖ້າ " ສະແດງວ່າ ຝັນອັນສວຍງາມຂອງເຮົາ ໄດ້ຖືກ "ຖ້າ" ຂ້າຖິ້ມແລ້ວ ມັນ ລົ້ມໂຫຼວຕັ້ງແຕ່ຍັງບໍ່ທັນເລີ່ມ ດ້ວຍຊໍ້າ ສິ່ງທີ່ສຳຄັນແມ່ນ ການຫາຄວາມຮູ້ ການຊອກຫາຊອງທາງ ການສຶກສາໃນສິ່ງທີ່ເຮົາຢາກເຮັດ ວ່າມັນເລິ່ມໄດ້ງ່າຍທີ່ສຸດໃນແບບຂອງເຮົາໃດແນວໃດ ສິ່ງທີ່ເໝາະກັບເຮົາທີ່ສຸດ ມັນເປັນສິ່ງທີ່ປະເສີດ ສິ່ງທີ່ສຳຄັນທີ່ຢາກບອກຄື ເຮົາຕ້ອງຫາຈຸດເລີ່ມຕົ້ນມັນໃຫ້ໄດ້ ໃນແບບຂອງເຮົາ ໃຫ້ເໝາະກັບເຮົາທີ່ສຸດ ລະເຮົາຈະສາມາດ ເລີ່ມຕົ້ນຝັນໄດ້ ໂດຍປາສະຈາກ ຄຳວ່າ "ຖ້າ" ສະຫຼຸບຄື ຕ້ອງຂ້າ "ຖ້າ" ຖີ້ມກ່ອນທີ່ " ຖ້າ" ຈະຂ້າຄວາມຝັນຂອງເຮົາ !. ຍັງມີອີກບັນຫາໜຶ່ງທີ່ສໍາຄັນ ກໍຄື "ມັນຍາກນະ ເຮົາຄືສິເຮັດບໍ່ໄດ້ດອກ ເຮົາອາຍນະ ເຮົາບໍ່ກາດອກ" "ຄວາມຢ້ານ ກັບ ຄວາມອາຍມັນມາຄູ່ກັນ" ການໃຫ້ກຽດໂຕເອງເປັນສິ່ງທີ່ສຳຄັນ ເຮົາຕ້ອງປະເຊີນໜ້າ ເຮົາຕ້ອງຫັນໜ້າສູ້ມັນໃຫ້ໄດ້ ບໍ່ມີໃຜຈະເກັ່ງມາແຕ່ເກີດ ແລະ ບໍ່ມີຫຍັງທີ່ຄົນເຮົາຈະເຮັດບໍ່ໄດ້ "ຄວາມຢານກັບຄວາມອາຍ "ມັນຢູ່ຄູ່ທຸກຄົນ ມັນບໍ່ແມ່ນຄວາມຜິດຂອງເຮົາດອກທີ່ເຮົາຈະຢານໃນສິ່ງທີ່ແນມບໍ່ເຫັນ ແລະ ທີ່ຈະອາຍເວລາເຮົາເຮັດຕ່າງຄົນອື່ນ ເພາະມັນເປັນສິ່ງທີ່ຖ່າຍທອດມາຈາກພັນທຸກຳ ມາຈາກການບົ່ມສອນຂອງຜູ້ປົກຄອງ ຄື "ຢ້ານເດີ້ບໍ່ເຮັດເດີ້ ໂຕໆຫັນຢ້ານລູກຢ້ານ ເຫັນບໍ່ໃຜບໍ່ຟັງຄວາມຜີສິ ມາເອົາເດີ.... ເຮັດຫຍັງຕ່າງໝູ່ແທ່ລູກ ອ້າຍເພີ່ນນະ ເບິ່ງແມະເຮັດຈັ່ງຊີ້ບໍ່ອາຍຫວາ ......" ສິ່ງເຫຼົ່ານັ້ນມັນໄດ້ຝັງຄວາມຢານ ແລະ ຄວາມອາຍ ມາແຕ່ເກີດ ທາງອອກຂອງມັນແມ່ນ ເຮົາຕ້ອງມີກຳລັງໃຈທີ່ເຂັ້ມແຂງ ບອກໂຕເອງວ່າ ສິ່ງນີ້ແຫຼະເປັນສິ່ງທີ່ເຮົາຕ້ອງການ ເຮົາຊອກຫາມາທັງຊີວິດ ເຮົາຈະເຮັດ ເຮົາຕ້ອງເຮັດໄດ້ ເຮົາບໍ່ອາຍດອກ ມັນໜ້າອ້າຍຫຼາຍກວ່າຖ້າເຮົາບໍ່ໄດ້ລົງມືເຮັດ ເຮົາຕ້ອງກ້າສູ້ກ້າເຮັດ ຫຼື ອີກແງ່ໜຶ່ງແມ່ນ ທ້າພິສູດມັນ ໃຊ້ວີທະຍາສາດເປັນຕົວຊ່ວຍຝັກດັນ ຫາຄວາມຮູ້ ຫາຂໍ້ມູນ ຫາຊ່ອງທາງ ແລ້ວ ລົງມືເລີ່ມຕົ້ນເຮັດ ຄ່ອຍໆ ເຮັດ ທຳຄວາມເຂົ້າໃຈ ໃນທັດສະນະ ແລະ ພຶດຕິກຳ ຂອງມັນ ຮຽນຮູ້ມັນ ຄືກັບມັນເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຮ່າງກາຍເຮົາ ເຮັດຊໍ້າໄປຊໍ້າມາ ຈົນເກີດຄວາມຊໍານານ ແລ້ວ ຄວາມສຳເລັດ ມັນຈະເປັນຂອງເຮົາ ! ຄວາມຝັນອັນຍິ່ງໃຫຍ່ ມັກຈະສຳເລັດຈາກກ້າວທຳອິດທີ່ໜັກແໜນສະເໜີ ຈົງເລີ່ມມັນແຕ່ ວິນາທີນີ້ ກ່ອນທີ່ຈະບໍ່ມີໂອກາດ ຄົນເຮົາຮູ້ມື້ເກີດ ແຕ່ບໍ່ຮູ້ມື້ຕາຍ ເຮັດສະກ່ອນທີ່ເຮົາຈະຕາຍ ໂດຍທີ່ບໍ່ໄດ້ເຮັດຕາມຝັນ!
--------------------------------
ຂຽນໂດຍ ອານຸວົງ ຫຼວງໄຊ
ຂຽນໂດຍ ອານຸວົງ ຫຼວງໄຊ
